Lưu ý gì khi xin chữ Tết Nguyên Đán Kỷ Hợi?

Xin chữ vốn là nét đẹp trong phong tục Tết Nguyên Đán của người Việt. Cùng với khai bút đầu xuân, tục xin chữ phản ánh tinh thần trân quý chữ nghĩa, hiếu học, tôn sư trọng đạo. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách xin chữ sao cho đúng.

Trước đây, nếu muốn xin chữ người ta phải chuẩn bị sẵn sàng ” lễ vật ” cho thầy đồ. Mâm lễ thường có trầu cau, chè thuốc. Thầy đồ, thường là vị Tú tài do vua ban hoặc nho sĩ được người trong vùng kính trọng sẽ thể theo tâm tư nguyện vọng, nguyện vọng, những mưu cầu của người xin chữ mà cho chữ thích hợp .

Mỗi chữ viết ra chứa đựng cả trí, thần, lực của thầy đồ nên mang giá trị độc nhất, quý báu vô cùng. Người nhận chữ cũng nâng niu như một món đồ đầy thiêng liêng, xin được chữ như xin được suôn sẻ, phúc lộc .

Ông đồ cũng do đó mà không tuỳ tiện khi cho chữ. Nếu như nguyện vọng của người xin chữ không hợp với thuần phong mỹ tục, hay không có sự hòa giải về mối nhân duyên thì sẽ không có chuyện xin hoặc cho chữ .

Hình ảnh xin chữ tại Hà Nội xưa

Ngày nay, người muốn xin chữ đã thuận tiện hơn rất nhiều. Gần như chỉ cần bỏ tiền ra là có chữ mang về. Nhưng cũng vì vậy mà tục lệ này đang rơi vào cảnh ” công nghiệp hoá “, khiến giá trị của nó cũng dần mai một. Thậm chí, bởi không hiểu chữ Hán nên đã có nhiều trường hợp xin một đằng, chữ nhận về lại một nẻo mà người mua cũng chẳng nhận ra ! Hay cũng có người cho chữ thậm chí còn còn ” trả giá ” với người xin chữ .

Dịp Tết Kỷ Hợi này, để triển khai tục xin chữ một cách toàn vẹn, dưới đây là một số ít chú ý quan tâm cho người đi xin chữ .

Tâm thành, đức sáng

Xin chữ vốn là tục lệ biểu lộ niềm tin trọng chữ nghĩa, trọng tri thức của người Việt. Trước đây người ta xin chữ còn vì nể phục cái tài hoa, nhân cách của thầy đồ .

Bởi vậy, người đi xin chữ lúc bấy giờ không nên có tâm niệm cầu tìm một giá trị đơn cử. Hay nói cách khác là tìm đến chữ như một giải pháp tâm linh cho những bế tắc đời sống. Chính bởi sự hiểu biết xô lệch kiểu này mà xin chữ đang bị biến tướng nhiều. Có những ” ông đồ ” còn đem cả yếu tố tử vi & phong thủy vào màu giấy viết để lôi cuốn khách .

Thực tế, nhiều người có ý niệm đi xin chữ để cầu đỗ đạt, làm ăn kinh doanh thương mại hay xử lý bất hoà mái ấm gia đình, … Dù tất yếu, xin chữ gì là sự phản ánh cũng như dựa trên mong ước, tâm tư nguyện vọng của người xin, nhưng đặt nó lên làm mục tiêu số 1 là điều không nên và dễ biến hoạt động giải trí xin chữ thành ” mê tín dị đoan dị đoan ” .

Mỗi chữ thư pháp ngoài ước mong của người xin, tài đức của người cho thì cần chính sự thành tâm, hướng thiện của con người để phong tục đẹp này được gìn giữ với vừa đủ ý nghĩa thiêng liêng của nó .

Xin chữ không cần xem tuổi, giới tính

Thực tế, việc xin chữ cũng không cần đắn đo xem có hợp năm, hợp tuổi, hợp mệnh hay giới tính, … không bởi bản thân chữ nghĩa không kiêng cự gì cả. Người xin chữ trọn vẹn hoàn toàn có thể chọn chữ tương thích với tâm tư nguyện vọng, nguyện vọng của mình, còn người cho chữ hoàn toàn có thể lựa tâm ý của người xin để đặt bút viết .

Xin chữ ở đâu? 

Muốn xin chữ cần tìm đến chỗ của những ” ông đồ “. Ngày nay, nếu như không biết đơn cử một ông đồ nào người xin chữ chỉ cần đến những điểm đình, chùa, miếu hoặc những điểm di tích lịch sử rất thiêng .

Xung quanh khu vực Văn Miếu – Văn Miếu, ngôi trường ĐH tiên phong của Nước Ta ở Thăng Long – TP.HN, hơn 10 năm trở lại đây, vào ngày đầu xuân đã Open ” Phố ông Đồ “, nơi được nhiều người đến để xin chữ đầu năm mới .

Ngoài ra, những “Phố ông Đồ” còn lan tỏa ở nhiều tỉnh thành trong cả nước, ở các tụ điểm lễ hội vui xuân hay các đình – đền – chùa – miếu… Ở TP HCM, phố ông đồ được hình thành ở khu vực Nhà văn hoá Thanh Niên. 

Năm Kỷ Hợi nên xin chữ gì?

Theo truyền thống lịch sử, việc cho chữ gì không phải do người xin ra ” đề bài “, mà chính ” ông đồ ” dựa vào tâm tư nguyện vọng, nguyện vọng của người xin sẽ viết ra chữ tương thích. Người cho chữ phải như một người thầy, am tường văn hoá, xã hội, hiểu biết thâm sâu .

Hiện nay, có không ít thầy đồ dù chữ hoàn toàn có thể đẹp, đọc thông, viết thạo nhưng chưa có tư duy văn hoá, xã hội đủ để xu thế cho người xin chữ. Có ông Đồ thuộc hàng “ nghệ nhân ” thư pháp có tuổi đời, tuổi nghề thụôc hàng “ cổ lai hi ”, nhưng có ông Đồ trẻ U30 – U40, bút và lực đều non, chưa kể việc giải nghĩa của chữ cũng chưa đồng cảm …

Ngày nay, người xin chữ trọn vẹn hoàn toàn có thể dựa trên hiểu biết của mình để đề đạt với ” ông đồ “. Với trẻ nhỏ thì hoàn toàn có thể xin chữ “ Thực vi tiên ” để trẻ hay ăn, chóng lớn. Sau độ tuổi đó, hoàn toàn có thể cho chữ “ Minh ”, ” Thành “, ” Đạt “. Khi đến tuổi dựng vợ gả chồng hoàn toàn có thể xin chữ ” Duyên “, chữ ” Phúc ” … Chữ ” Đức ” để nhắc nhở đạo làm người, chữ ” Hiếu ” để thấu nghĩa sinh thành của ông bà, cha mẹ …

Ngoài ra, vào dịp đầu năm, cũng có những chữ cũng được xin thông dụng như một sự “ mặc định ”. Chẳng hạn, người đi học thường xin chữ ” Trí “, ” Tài “, ” Nhẫn ” ; Người kinh doanh, kinh doanh thương mại xin chữ ” Lộc “, ” Tín “, ” Phát ” ; Người xin chữ treo trong mái ấm gia đình thường là ” Phúc “, ” Lộc “, ” Thọ “, ” Tâm “, ” An ” ; Nam nữ cầu ” Danh “, ” Duyên “, ” Hiếu “, ” Trung ” ; Tặng cha mẹ chọn chữ : ” Tâm “, ” An Khang “, ” Bình An “, ” Thọ ” …

Việc xin – cho chữ vốn là theo chữ Nho, mà loại chữ này đến nay đã không còn thông dụng như xưa, do đó không khỏi gây khó hiểu. Bởi thế, vài năm gần đây nhiều người chuyển sang xin chữ quốc ngữ viết theo lối thư pháp. Nhưng cũng có người cho rằng chữ quốc ngữ không có nhiều giá trị .

Để tránh trường hợp hiểu nhầm nghĩa của chữ, nhiều ông đồ còn đề thêm câu thơ trong bức vẽ. Tuy nhiên, việc này thường mất thời hạn và không ” hiệu suất ” nên không có nhiều ” ông đồ ” làm .

Trên đây chỉ là 1 số ít tìm hiểu thêm về cách chọn chữ đầu năm. Dù vậy, theo lời khuyên của nhiều ông đồ có tiếng tại TP. Hà Nội thì tốt nhất người đến xin chữ ở trong một tâm thế “ an nhiên ” tức là không hề đo lường và thống kê xin chữ gì đơn cử mà ông đồ cho chữ nào thì nhận chữ đó. Như thế, người cho chữ cũng được thỏa lòng hơn trong việc phát minh sáng tạo nên những ” tác phẩm thư pháp ” thực sự, thay vì ” tiền trao, chữ giao ” .

Theo Bảo Chi (Thethaovanhoa)